Θεραπεία Αυτισμού & Σύνδρομο Asperger


H "θεραπεία" βοηθάει τα άτομα στο φάσμα στις διάφορες δυσκολίες που αντιμετωπίζουν.

Η διαδικασία της θεραπείας που ακολουθείται 

Η “θεραπεία” βοηθάει τα άτομα στο φάσμα στις διάφορες δυσκολίες που αντιμετωπίζουν. Ξεκινάμε τη θεραπεία με την επαφή με τους γονείς από τους οποίους μαθαίνουμε πολύτιμες πληροφορίες για το παιδί ή τον έφηβο και το περιβάλλον του. Μέσω των συνεδριών διερευνούμε τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει και διαμορφώνουμε ένα θεραπευτικό πλάνο σε συνεργασία με τους γονείς. Οι συνεδρίες με το παιδί ή τον έφηβο είναι μια με δύο φορές την εβδομάδα ανάλογα με τις ανάγκες του. Με τους γονείς γίνεται συνάντηση μια φορά το μήνα για ενημέρωση αν κριθεί απαραίτητο για ενημέρωση.
Η θεραπευτική διαδικασία έχει σαν βάση τις αρχές της θεραπείας Gestalt και του συμπεριφορισμού. Δυο μέθοδοι που μοιράζονται εν μέρη τις ιδέες αρχές αλλά παράλληλα συμπληρώνονται. Πιο αναλυτικά η θεραπεία Gestalt βασίζεται πάνω στη δημιουργία της θεραπευτικής σχέσης και στην επαφή, σε αυτό δηλαδή που κατά βάση έχουν δυσκολία τα άτομα που ανήκουν στο φάσμα. Μέσω του παιχνιδιού το οποίο ορίζεται τόσο από τον θεραπευτή όσο και από το ίδιο το παιδί προάγεται η μάθηση γνωστικών και κοινωνικών δεξιοτήτων. Παράλληλα, χρησιμοποιούνται από την θεραπεύτρια η μέθοδος PECS και η Μέθοδος Εφαρμοσμένης Ανάλυσης της Συμπεριφοράς ABA και οι Κοινωνικές Ιστορίες .
_____________________________________

Εφαρμοσμένη Ανάλυση της Συμπεριφοράς (ΑΒΑ)
Η Εφαρμοσμένη Ανάλυση της Συμπεριφοράς (Applied Behavioral Analysis) βασίζεται στις αρχές του συμπεριφορισμού και οποία δημοσιεύτηκε για πρώτη φορά από τον Ivar Lovaas στα τέλη της δεκαετίας του 1980. Η μέθοδος εφαρμοσμένης ανάλυσης της συμπεριφοράς είναι μια μέθοδος διδασκαλίας που σκοπό έχει να αλλάξει την υπάρχουσα μη λειτουργική - προβληματική συμπεριφορά. Αρχικά ορίζουμε την συμπεριφορά-στόχο, που είναι η συμπεριφορά που θέλουμε να αλλάξουμε ή να ενισχύσουμε με νέες δεξιότητες, και δουλεύουμε πάνω σε αυτή. Καταγράφουμε τη συχνότητα της συμπεριφοράς, τις σωστές και τις λάθος αποκρίσεις. Παρατηρούμε τι είναι αποτελεσματικό και τι όχι, τι χρειάζεται περισσότερη προσπάθεια και τι έχει κατακτηθεί.


PECS (Picture Exchange Communication System)
To PECS αναπτύχθηκε το 1985 σαν ένα μοναδικό πακέτο παρέμβασης ενισχυτικής/εναλλακτικής επικοινωνίας για άτομα με κάποια διαταραχή του φάσματος του αυτισμού ή συναφείς αναπτυξιακές δυσκολίες. Το PECS πρωτοχρησιμοποιήθηκε στο Πρόγραμμα Αυτισμού του Delaware και κέρδισε παγκόσμια αναγνώριση διότι έδωσε έμφαση στην έναρξη της επικοινωνίας ανάμεσα στα άλλα συστατικά της. Το PECS δεν απαιτεί πολύπλοκα ή ακριβά υλικά. Σχεδιάστηκε έχοντας κατά νου τις οικογένειες, τους εκπαιδευτές και το προσωπικό προστατευμένων κατοικιών, γι’ αυτό είναι εύκολο να χρησιμοποιηθεί σε ποικίλα περιβάλλοντα.

Το PECS ξεκινάει διδάσκοντας στο άτομο να δίνει την εικόνα ενός επιθυμητού αντικειμένου σε έναν «σύντροφο επικοινωνίας», ο οποίος αμέσως ανταποκρίνεται στην ανταλλαγή σαν να είναι αίτημα. Το σύστημα περνά στη διδασκαλία τής διάκρισης μεταξύ εικόνων και πώς να τις βάζουμε μαζί σχηματίζοντας προτάσεις. Στα πιο προχωρημένα στάδια τα άτομα μαθαίνουν να απαντούν σε ερωτήσεις και να κάνουν σχόλια.


Το πρωτόκολλο διδασκαλίας τού PECS βασίζεται στο βιβλίο του B.F. Skinner «Κατανόηση της Λεκτικής Συμπεριφοράς» (Verbal Behavior), με στόχο να διδάσκονται συστηματικά λειτουργικοί ‘λεκτικοί’ συντελεστές (verbal operants) χρησιμοποιώντας στρατηγικές βοήθειας (prompts) και ενίσχυσης, που καταλήγουν στην αυτόνομη επικοινωνία. Δεν χρησιμοποιούνται λεκτικές βοήθειες, ευοδώνοντας με αυτόν τον τρόπο την άμεση έναρξη επικοινωνίας και αποφεύγοντας την εξάρτηση από βοήθειες.

Το PECS σημειώνει επιτυχία με άτομα όλων των ηλικιών που έχουν διάφορες επικοινωνιακές, γνωστικές και σωματικές δυσκολίες. Πολλά παιδιά προσχολικής ηλικίας αρχίζουν να αναπτύσσουν λόγο χρησιμοποιώντας το PECS. To σώμα ερευνών που υποστηρίζει την αποτελεσματικότητα του PECS ολοένα μεγαλώνει.
(http://www.pecs-greece.com/pecs.php)

Κοινωνικές Ιστορίες
“ Οι κοινωνικές Ιστορίες δημιουργήθηκαν για να προσφέρουν υποστήριξη στα άτομα με αυτισμό για να αντεπεξέρχονται καλύτερα σε κοινωνικές καταστάσεις”
Ali & Frederickon (2006, σελ 355)

Οι κοινωνικές ιστορίες μπορεί να είναι γραπτά ή να είναι εικόνες που περιγράφουν διάφορες κοινωνικές συναναστροφές, καταστάσεις, συμπεριφορές, ικανότητες, αντιλήψεις. Είναι γραμμένες με συγκεκριμένο τρόπο και σκοπό έχουν να δώσουν πληροφορίες στο άτομο με τέτοιο τρόπο που να είναι κατανοητές. Εισήχθησαν πρώτη φορά από τους Gray και Garand το1993, ενώ η εκπαίδευση στις κοινωνικές ιστορίες έχει εισαχθεί στην Ελλάδα από την Catherine Faherty.